Co z tym Prosumentem?
2 czerwca 2021 roku w Rządowym Centrum Legislacji został opublikowany projekt nowelizacji Prawa energetycznego i ustawy o odnawialnych źródłach energii.
Dotyczy on modyfikacji obecnego systemu wsparcia dla Prosumentów i ma przyczynić się do zwiększenia aktywności odbiorców na rynku energii.
Zmiany w ustawie nie pojawiły się bez przyczyny – wynikają one z konieczności wdrożenia do polskiego porządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/944 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej. Jest to główny argument opowiadający się za wprowadzeniem nowego systemu rozliczenia dla Prosumenta. Wymóg dyrektywy obejmuje osobne rozliczenie energii elektrycznej wprowadzonej do sieci i zużywanej energii elektrycznej z sieci przez odbiorców końcowych. Inna sprawa, że system opustów nie był zbyt opłacalny dla spółek obrotu energią.
Stosowany od 2016 roku system opustów nie ma racji bytu i musi zostać zastąpiony…
Obecnie za każdą 1 kWh nieskonsumowanej i wprowadzonej do sieci nadwyżki wyprodukowanej z mikroinstalacji Prosumenci mogą otrzymać opust w wysokości 80% dla instalacji do 10 kWp lub 70% dla instalacji 10-50 kWp. Nowelizacja prawa przewiduje alternatywny system rozliczeń, który ma polegać na sprzedaży oddanej energii elektrycznej po średniej cenie z rynku konkurencyjnego w poprzednim kwartale ogłoszonej przez Prezesa URE na podstawie art. 23 ust. 2 pkt 18a ustawy Prawo energetyczne (cena ta w ostatnim kwartale 2020 roku wynosiła 252,69 zł/MWh).
Sprzedaż po tej cenie odbędzie się do sprzedawcy zobowiązanego, jednak nowelizacja wprowadza także powstanie agregatorów, którzy będą mogli skupować nieskonsumowaną energię przy zaoferowaniu lepszych warunków zakupu energii dla Prosumentów.
Nowa propozycja zmian ma na celu zachęcenie Prosumenta do jeszcze większej autokonsumpcji energii wytworzonej z instalacji przydomowej w godzinie bieżącej i jak najmniejsze przewymiarowanie instalacji (co negatywnie wpływa na stan sieci elektroenergetycznej). Pozwoli to również na rozwój przydomowych magazynów energii i da realne szanse na realizowanie założeń energetyki rozporoszonej.
Zaproponowane zmiany systemu rozliczenia energii elektrycznej dla Prosumenta miały wejść w życie już od 1 stycznia 2022 roku., co oznacza, że wszystkie instalacje zamontowane do tego czasu będą objęte systemem opustów (80 lub 70% w zależności od wielkości instalacji). Jednak prace nad projektem nadal trwają – po konsultacjach publicznych nadszedł czas na opiniowanie projektu – obecnie projekt ustawy został skierowany do Sejmu. Dlatego nie jest pewne, czy data wejścia ustawy w życie nie ulegnie zmianie, ze względu na trwające wciąż prace legislacyjne. Ponadto dyrektywa wymusza na Polsce wprowadzenie osobnego rozliczania energii wprowadzonej do sieci i zużywanej dopiero od 1 stycznia 2024 roku, co daje czas na wprowadzenie tak radykalnych zmian bez zbędnego pośpiechu i szansę uczestnikom rynku na dostosowanie się do nowych reguł.
Nowelizacja ustawy wywołała falę dyskusji, doszło nawet do spisania postulatów i skierowania ich do Premiera Mateusza Morawieckiego przez organizacje branżowe w celu wydłużenia okresu wdrożenia zmian w ustawie o odnawialnych źródłach energii oraz w Prawie energetycznym.
Organizacje pozarządowe działające na rzecz rozwoju energetyki obywatelskiej obawiają się ogromnego chaosu, który wprowadzi nowelizacja prawa polskiego. Zmiany wiążą się między innymi z likwidacją wielu miejsc pracy, spadkiem opłacalności instalacji fotowoltaicznych, uzależnienie Prosumenta od rosnących cen energii.
Pojawiają się przesłanki, że dyrektywa unijna jest tylko pretekstem do wprowadzenia alternatywnego systemu rozliczeń, a prawdziwym powodem są problemy operatorów sieci dystrybucyjnych i przesyłowych z odbiorem nadwyżek energii od Prosumentów.
Nowelizacja ustawy może spowodować spowolnienie przyrostu liczby prosumentów i rozwoju energetyki odnawialnej w Polsce. W ciągu kilku lat moc zainstalowana w mikroinstalacjach w Polsce wzrosła z 200 MW do 3,3 GW – pojawia się tylko pytanie czy trend ten się utrzyma i czy nie dojdzie do destabilizacji rynku?
Nowelizacja prawa wzbudza ogromne emocje, o czym świadczy pojawienie się konkurencyjnego projektu poselskiego. Nie zakłada on likwidacji systemu opustów, a jedynie go modyfikuje. Pozwalałby on na saldowanie energii w ilości 1:1 dla nadwyżek, ale tylko energii czynnej z mikroinstalacji z wyłączeniem dystrybucji. Dodatkowo pojawiła się propozycja zniesienia obowiązku posiadania umowy kompleksowej przez Prosumenta oraz wydłużenie okresu wsparcia z 15 na 25 lat.
Dyskusje wciąż trwają, pozostaje wiele pytań i wątpliwości, jednak realne skutki będzie można ocenić dopiero po wprowadzeniu nowelizacji.
Do zobaczenia wkrótce!
Niech energia będzie z Wami,
Zespół EIDOS